Domuz Gribi belirtileri ve domuz gribinden korunmak için!
Domuz gribinin bulaşmasını önleyen hijyen kuralları
Meksika’dan dünyaya yayılan domuz gribi, sürekli değişme özelliğiyle uzmanları şaşırtıyor.
Domuz Gribi Nedir?
Domuz gribi, A (H1N1) tipi virüsten kaynaklanan, insanlarda hastalığa yol açan viral bir hastalıktır. Hastalık ilk kez Meksika ve ABD’de görülmüş ve daha sonra birçok ülkeye yayılmıştır.
Bu yeni H1N1 virüsü neden” domuz gribi olarak adlandırılmaktadır?
Bu virüse “ domuz gribi” denmesinin sebebi, domuzlar arasında görülen grip virüslerine çok benzediğinin gösterilmiş olmasıdır. Bu yeni virüs insan, domuz ve kuş virüslerinin bir karışımıdır.
Domuz gribinin A-H1N1 belirtileri nelerdir?
Domuz gribinin belirtileri, insanlarda görülen grip belirtilerine benzerdir. Bunlar:
Ateş, Öksürük, Boğaz ağrısı, Yaygın vücut ağrısı, Baş ağrısı, Üşüme ve Yorgunluk gibi belirtileri içermektedir. Bazı vakalarda kusma ve ishal de görülebilmektedir
1. Tüm sağlık kuruluşları için temel enfeksiyon kontrol önerileri;
Akut ateşli solunum hastalarına verilen bakım sırasında standart ve damlacık önlemleri alınmalıdır.
2. Solunum hijyeni / öksürük tedbiri
Hastalar, hasta yakınları ve sağlık çalışanları öksürürken ağızlarını ve burunlarını tek kullanımlık mendil ile kapatmalı ve öksürdükten sonra ellerini yıkamalıdırlar.
3. Olası veya Kesin A (H1N1) domuz gribi enfeksiyonu için enfeksiyon kontrol önlemleri
Hastayı havalandırması yeterli bir odaya yerleştiriniz. Eğer tek kişilik oda imkanı yok ise, kesin vakalar aynı odada yatırılabilir. Olası vakalar mümkünse tek kişilik odalara yatırılmalıdır. Bu imkan yok ise aralarında en az 2 m mesafe bulunmak kaydıyla aynı odaya yatırılabilir. İzolasyon tedbirlerinin etkinliğini arttırmak için oda kapıları kapalı tutulmalı, olası ve kesin vakalar banyosu ve tuvaleti bulunan ve havalandırılmaya müsait odalara yatırılmalıdır. İzolasyon odasına giren herkes için Standart Önlemler ve Damlacık Önlemleri uygulanmalıdır.
4. Olası A H1N1 domuz gribi vakalarının triyajı, erken tanınması ve raporlanması
Semptom başlangıcından önceki 7 gün içerisinde domuz gribi tanımlanmış bölgelerden birinde bulunmuş veya bu bölgelerde bulunmuş biriyle teması olan bir kişide akut, ateşli, solunum hastalığı varsa domuz gribi olasılığını düşününüz.
5. Nozokomiyal A (H1N1) domuz gribi virüsünün bulaşmasını azaltmaya yönelik ek önlemler
A (H1N1) domuz gribi hastasıyla teması olan sağlık çalışanlarının / aile üyelerinin / ziyaretçilerin sayısını azaltınız.
6. Sağlık kuruluşlarında numune alma ve nakli
Numune almada Standart Önlemleri ve Damlacık Önlemlerini, numune naklinde Standart Önlemleri uygulayınız. Laboratuvarlarda biyogüvenlik kurallarına tam olarak uyunuz.
7. Refakatçi ve ziyaretçilere yönelik önlemler
Hastanın yanına refakatçi alınmamalı ve hasta ziyareti sınırlandırılmalıdır. Hasta bakımıyla ilgili olarak gereken durumlarda refakatçi bulundurulabilir. Onların da sağlık çalışanlarının uyguladığı enfeksiyon kontrol önlemlerine uymaları sağlanmalıdır.
8. Hastaların sağlık kuruluşları içerisinde nakli
Olası veya kesin A (H1N1) domuz gribi tanısı almış hastalar cerrahi maske takmalıdırlar.
9. Hastane dışında bakım
Uygulanacak önlemler, olası ve kesin A (H1N1) domuz gribi hastalarının hastane bakımındaki uygulamalarla aynıdır.
10. Sağlık çalışanlarının korunması ve izlenmesi
A (H1N1) domuz gribi hastalarıyla temas eden sağlık çalışanlarının sağlık durumu yakından izlenmelidir. Gerekli hallerde antiviral profilaksi başlanmalıdır. Belirtileri ortaya çıkan sağlık çalışanlarına istirahat raporu verilmeli ve evlerinde istirahatleri sağlanmalıdır.
11. Tıbbi atıkların kontrolü
A (H1N1) domuz gribi virüsüyle kontamine her türlü atığa, enfekte tıbbi atık muamelesi yapılmalı ve bu tür atıkların toplanması ve taşınmasında maske ve eldiven kullanılmalıdır.
12. Bulaşıklar / yemek kapları
Rutin ve genel uygulamalar (su ve deterjanla yıkama) yeterlidir. Hastaların yemek kaplarının ayrı yıkanmasına gerek yoktur. Bu işlemler sırasında lastik eldiven giyilmelidir.
13. Yatak örtüleri ve çamaşırlar
Su ve deterjanla yıkama yeterlidir. Hastaların yatak örtüleri ve çamaşırlarının ayrı yıkanmasına gerek yoktur. Yıkama öncesinde çırpılmamalıdır. Bu işlemler sırasında lastik eldiven giyilmelidir.
14. Çevresel temizlik ve dezenfeksiyon
Kapı kolu, sandalye, masa, uzaktan kumanda, telefon vb. sık dokunulan kirlenmiş yüzeyleri günde en az iki defa ve gözle görülür kirlilik olduğunda dezenfektanla temizleyiniz.
15. Hasta bakım araç-gereçleri
A(H1N1) domuz gribi hastaları için kullanılan araç-gereçleri (derece, entübasyon seti, oksijen maskesi, tansiyon aleti vb) ayırınız. Bu mümkün değilse başka hastalar için kullanmadan önce mutlaka uygun yöntemlerle temizleyiniz ve dezenfekte ediniz.
16. A(H1N1) domuz gribi enfeksiyonu kontrol önlemlerinin süresi
Bu önlemler belirtiler devam ettiği sürece sürdürülmelidir.
17. Hastaların taburcu edilmesi
A(H1N1) domuz gribi hastası semptomları düzelmeden taburcu edilirse, aile üyeleri evde uygulanacak uygun enfeksiyon kontrol önlemleri konusunda sözlü ve yazılı olarak bilgilendirilmelidir.
18. Morg bakımı
Morg personeli ve yıkama ekibi standart önlemleri uygulamalıdır. Uygun el hijyeni önlemleri alınmalı ve eldiven, plastik önlük, maske ve gözlük kullanılmalıdır.
19. Sağlık kuruluşlarında idari hizmetler
Sağlık kuruluşlarında çalışan tüm personele eğitim ve bilgilendirme yapılmalı ve bu işleri yapacak yeterli personel görevlendirilmeli ve eğitim materyalleri hazır olmalıdır. Konuyla ilgili personelin iletişim bilgileri güncellenmelidir.
20. Evde sağlık bakımı
Hasta kimselerle temas en az düzeye indirilmeli ve ziyaretler sınırlanmalıdır. Hastalarla yakın temas kaçınılmaz ise damlacık önlemleri alınmalı ve eller sık sık yıkanmalıdır.
A (H1N1) domuz gribi salgınından dünyanın farklı bölgelerinde yer alan birçok ülke etkilenmiş durumdadır
Epidemiyoloji verileri, hastalığın insandan insana geçişinin söz konusu olduğunu ve virüsün toplum düzeyinde salgınlara yol açma yeteneğine sahip olduğunu göstermektedir. Bu bilgiler ışığında, insandan insana geçişlerin devam etme ihtimali bulunmaktadır.
Sağlık çalışanlarının, kesin veya olası A(H1N1) domuz gribi hastalarına tıbbi bakım sırasında uygun enfeksiyon kontrol önlemlerini almaları oldukça önemlidir. Hastalığın sağlık çalışanlarına, diğer hastalara ve ziyaretçilere bulaşmasını engellemek için genel enfeksiyon kontrol ve önleme tedbirleri yanında bu rehberdeki kurallara uyulmalıdır.
A(H1N1) domuz gribi insandan insana temel olarak damlacık yoluyla bulaşmaktadır. Bu yüzden, damlacık yoluyla bulaşın önlenmesine öncelik verilmelidir.
Enfeksiyon önleme stratejilerinin temel unsurları
1. Standart ve Damlacık Önlemlerinin uygulanması;
• Kalabalık ortamlarda bulunmaktan kaçınma,
• Korunmasız olarak hastalara 1 metreden daha yakın mesafede bulunmama,
• Hasta triyajı,
• Hasta yatırma ve bildirim,
• Koruyucu malzemelerin akılcı kullanımı,
• Hastadan bulaşın önlenmesi için gerekli düzenlemeler,
• Enfeksiyon kontrol altyapısının güçlendirilmesi.
2. Sağlık kuruluşu temel altyapısı, yeterli havalandırma, düzgün hasta yerleştirme ve yeterli çevresel temizlik bazı solunum patojenlerinin yayılmasının azaltılmasında yardımcı olur.
3. Mevcut kişisel koruyucu ekipmanların (KKE) akılcı kullanılması
4. Uygun el hijyeni.
KRİTİK ÖNLEMLERİ ALMAK:..
* Hastaların kalabalık şekilde bir araya toplanmasından kaçınınız, hasta yatakları arasında belirli bir mesafeyi (yaklaşık 2m) koruyunuz
* Ağız ve burnunuzu kapatacak biçimde maske takınız
* El hijyeni kurallarına uyunuz
Olası veya Kesin A(H1N1) domuz gribi hastalarına tıbbi bakım hizmeti veren personel için:
Olası veya Kesin A(H1N1) domuz gribi tanısı almış hastalarla doğrudan temas halinde çalışırken Standart Önlemler ve Damlacık Önlemleri güçlendirilmelidir.
Başlıca unsurlar:
• Cerrahi maske kullanılmalıdır.
• El hijyenine kesinlikle uyulmalıdır
Damlacıkların sıçrama riski varsa (örn. solunum yolu aspirasyonu, entübasyon, resüsitasyon, bronkoskopi, otopsi vb.) :
• FFP3 maske yanında mutlaka koruyucu gözlük kullanınız,
• Temiz, uzun kollu önlük ve eldiven giyiniz.
• Kişisel Koruyucu Ekipman’ı çıkardıktan sonra el hijyenini unutmayınız.
• Koruyucu ekipman çıkarılırken;
i. İlk önce eldivenler daha sonra önlük çıkarılır.
ii. Eller yıkanır veya alkol bazlı el dezenfektanı ile ovulur
iii. Gözlük çıkarılır,
iv. Maske çıkarılır,
v. Eller yeniden yıkanır veya alkol bazlı el dezenfektanı ile ovulur.
• Kişisel koruyucu ekipman hasta odasının kapı girişinde bulunmalı, kullanılmış ekipman hasta odasından çıkmadan çıkarılmalı ve oda içinde bunlar için uygun atık kutusu bulundurulmalıdır.
Domuz gribinin tedavisinde kullanılan bir takım ilaçlar mevcuttur. Bu ilaçlar hastalık belirtileri ortaya çıktıktan sonraki birkaç gün içinde kullanıldıklarında etkileri göstermektedir.
Tüm dünyada influenza virüslere etkili dört adet ilaç söz konusudur. Bunlardan amantadin ve rimantadin yeni influenza A(H1N1) virüsüne etkili değildir, zaten ülkemizde de satılmamaktadır. Diğer iki ilaç olan oseltamivir (Tamiflu®, Roche) ve Zana-Mivir (Relenza®, Glaxo-Smith Kline) bu virüse etkilidir ve ülkemizde de kullanılmaktadır. Bu ilaçlardan Tamiflu ağız yolu ile, Relenza soluyarak (inhaler) kullanılmaktadır. Hastalık belirtileri ortaya çıktıktan sonraki ilk 48 saatte başlanmaları halinde etkili olmakta, hastalık şiddetini azaltıp süresini kısaltmaktadırlar.
Antibiyotiklerin, diğer virüs enfeksiyonlarında olduğu gibi gripte de herhangi bir etkinlikleri yoktur, kullanılmamalıdır. Gereksiz kullanılan antibiyotikler, daha sonra dirençli bakterilerle enfeksiyon gelişip verilen tedavinin etkisiz kalmasına neden olabilmektedir.
Gebe Kadınlarda Yeni Influenza A H1N1 Enfeksiyonu
Mevcut durumda bu virüsün gebe kadında enfeksiyon riskinin daha yüksek olup olmadığı veya gelişebilecek sorunların daha fazla olup olmayacağı bilinmiyor. Ayrıca anne karnındaki bebeği etkileyip etkilemeyeceği de henüz bilinmiyor.
Ancak mevsimsel grip ile gebelerde in-feksiyon riskinin fazla olduğu, gelişebilecek erken doğum, ağır zatürre gibi problemlerin de daha fazla olduğu bilinmektedir. Yeni virüsün aynı şekilde davranıp davranmadığı zaman içinde netleşecektir. Bu nedenle riskler hesaba katılmalıdır.
Eğer toplumda hastalık varsa gebe kadın vücuduna ve kendini nasıl hissettiğine daha fazla dikkat etmelidir. Yalnız kalacaksa belirli aralıklarla başkaları tarafından hastalık hali olup olmadığı kontrol edilmelidir. Eğer grip benzeri belirtiler ortaya çıkarsa mutlaka doktoru ile görüşmelidir. Tetkik ve tedavi gerekip gerekmediğine doktor tarafından karar verilecektir. Ev içindeki veya başka bir hasta ile yakın temas oldu ise doktoru ile görüşerek durumun aktarılmasında yarar olacaktır; doktor yararları ve olası zararlarını düşünerek koruyucu tedavi verip vermemeye karar verecektir.
Emziren Anne ve Bebekte Yeni İnfluenza A (H1N1) Enfeksiyonu
Anne sütünün bu virüse karşı koruma sağlayıp sağlamayacağı bilinmiyorsa da, genel olarak, anne sütü alan çocuklar hastalıklara daha dirençlidir. Gerek anne gerekse bebeğin hasta olduğu durumda emzirmeye mutlaka devam edilmelidir. Annenin emziremeyecek kadar hasta olduğu koşulda süt sağılmalı, başka birisi tarafından bebeğe verilmelidir.
Bebeğin ememeyecek kadar hasta olduğu koşulda da damlalık, kaşık, fincan ile anne sütü verilmelidir. Grip tedavisi alan annenin de emzirmeyi kesmesine gerek yoktur. Bebeğin yüzüne karşı öksürüp aksırmamak, maske takmak, ellerin su ve sabunla sık sık yıkanması ve/veya alkol bazlı el dezenfektanları ile ovulması en önemli uygulamalardır.
Domuz, kuş ve insan grip virüslerinin birleşiminden oluşan yeni tipin insandan insana hızla geçebilmesi, endişeleri arttırıyor. Domuz gribi aslında normal bir solunum yolu hastalığı. Domuzlar da insanlar gibi grip hastalığına yakalanıyor. Hastalık bulaşıcı, ancak ölüm vakalarına ender rastlanıyor.
Tüm grip virüsleri gibi domuz gribi virüsü de sürekli değişme özelliğine sahip.Domuza aynı zamanda hem domuz, hem kuş hem de insanlardan grip virüsleri bulaşması durumunda genler arasında bir etkileşim oluyor ve böylece ortaya yeni bir virüs tipi çıkıyor.
Amerikan salgın hastalıklarla mücadele dairesi, domuz gribi virüsünün yiyeceklerden bulaşmadığını belirtiyor. Ancak domuz gribi çok hızlı bir şekilde yayılabiliyor. Virüsler domuzdan doğrudan insana ya da insandan domuza bulaşabiliyor.
Alman Sağlık Bakanlığı’na bağlı Robert Koch Enstitüsü’nün Başkanı Jörg Hacker, domuz gribinin ciddiye alınması gerektiği uyarısında bulunuyor:”Durumu büyük endişeyle takip ediyoruz. Hastalığa yol açan, insanlarda, kanatlı hayvan ve domuzlarda görülen virüslerin bir bileşimi. Yani yeni bir çeşit ve bu virüsün insandan insana hızlı bir şekilde geçebildiğini görüyoruz. Çok endişe verici bir durum.”
Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Margaret Chan, yeni domuz gribi vakalarının bir salgına dönüşme potansiyeli taşıdığı uyarısında bulunarak, bu virüse karşı bağışıklığın insanlarda henüz gelişmemiş olduğunu belirtti.
Şimdiye kadarki domuz gribi vakalarından, normalde gribe karşı daha zayıf olan çocuk ya da yaşlıların değil, daha çok genç, sağlıklı yetişkinlerin etkilenmiş olması da dikkat çekiyor.
Hacker, bunun nedenini henüz açıklayamadıklarını kaydediyor. Meksikalı yetkililerin, hastalığa yakalananların yüzde 60′ının tedaviye yanıt verdiğini ve durumlarının iyiye gittiğini açıklaması ise olumlu bir gelişme olarak görülüyor.
Robert Koch Enstitüsü Başkanı Jörg Hacker şunları söylüyor: “Enfeksiyonun tedavi edilebiliyor olması iyi bir haber. Normal grip vakalarının tedavisinde kullanılan ilaçlar, Amerikalı meslektaşlarımızdan bildiğimiz kadarıyla, etkili oluyor. Nörominidaz inhibitörleri olarak adlandırılan alt grubun etkili olduğu görülüyor. İkinci bir nokta, ABD ve Kanada’da hastalığın seyrinin Meksika’dakinden daha yumuşak olması.”
Mevcut virüsün değişime uğrayarak tedavi edilemez hale gelmesi ise en büyük endişe kaynağı.Hacker, virüslerin değişime uğraması olasılığının göz ardı edilemeyeceğini, bu konuda beklemekten başka yapacak bir şey olmadığını belirtiyor. Virüse karşı korunmada en önemli yöntem hijyen.Ellerin temizliği büyük önem taşıyor.
Virüsün öksürme, hapşırma, yakın mesafede konuşma gibi hava yoluyla bulaştığı da bilinmeli. Ateşin 38 derecenin üzerine çıkması, şiddetli öksürük, eklem ağrıları, iştahsızlık gibi belirtiler görüldüğünde derhal doktora başvurmalı.”
Seyahat sırasında ne yapmalıyız?
Gittiğiniz ülkenin duyurularını takip edin ve tavsiyelerine uyun.
Domuz gribinin bulaşmasını önleyen hijyen kurallarına uyun.
- Su ve sabun ile sık sık ellerinizi yıkayın. Su ve sabun bulunmaması halinde alkollü el antiseptiği ile ellerinizi temizleyin.
- Öksürme ve hapşırma anında ağzınızı ve burnunuzu tek kullanımlık mendille kapatın ve kullandıktan sonra mendili çöpe atın.
- Öksürme ve hapşırma sonrasında ellerinizi sabunla yıkayın veya el temizleyicileri ile temizleyin.
- Gözlerinize, burnunuza ve ağzınıza ellerinizi yıkamadan dokunmaktan kaçının.
- Hastalık belirtileri gösteren kişilerle yakın temastan (tokalaşmak, öpüşmek vb.) kaçının.
- Kalabalık ortamlardan uzak durun.
En çok okunan haberlerden bazıları..
Haber Arşivi: A'dan Z'ye Domuz Gribi.., A-H1N1 domuz gribi enfeksiyonu kontrol önlemlerinin süresi.., A-H1N1 Enfeksiyon önleme stratejilerinin temel unsurları.., A’dan Z’ye Domuz Gribi.., D vitamin eksikliği, Domuz - kuş ve insan grip virüslerinin birleşimi.., Domuz Gribi, Domuz gribi virüsü, Domuz gribinin A-H1N1 belirtileri nelerdir?, Domuz gribinin bulaşmasını önleyen hijyen kuralları.., H1N1 aşı uygulaması ve takvimi, H1N1 Domuz Gribi, H1N1 Domuz Gribi Virüsü, H1N1 virüsüne karşı tedbir alın!, Johnson & johnson H1N1, Kansere karşı korur., Sağlık, Türkiye’de Domuz Gribi
You can follow any responses to this entry through the RSS 2.0 feed. You can leave a response, or trackback from your own site.
Ekim 28th, 2009 at 10:56
İyi günler.Bu hareket tarzı ile bu virüs bizim ülkemizi çok etkileyecek gibi görünüyor.Ankara’da yaşayan bir insan olarak toplu taşım araçlarını kullanan vatandaşların hala maske takmadıkları, market çalışanlarının hiç bir tedbir almadıklarını, toplu olarak bulunan yerlerde insanların hala hiçbirşeyi umursamadıklarını görüyoruz.Umut ederim ki gelen aşılar ve alınan önlemler fazla kayıp olmadan bu virüsün etkisini kırar ve insanlar bir an önce bilinçlenir.
Ekim 28th, 2009 at 11:09
Bir konuyu daha belirtmekte yarar var.Başta görsel ve yazılı basının bu konuda daha fazla uyarıcı, bilinlendirici yayınlar yapmasının halkı sürekli uyarmasının gerçek rakamları yansıtmasının ve sağlık bakanlığının halkı paniğe sevketmeden daha nitelikli ve gerçek bilgiler vermesinin, diğer gripten farklı ,daha tehlikeli ve iyi tanınmayan bir virüs ile karşı karşıya olduğumuzun bilinmesi açısından el broşürleri bastırarak halkı bilinçlendirmesi gerektiği kanaatindeyim.